2007: viễn cảnh sáng sủa cho PMNM ở Việt Nam?

Chào năm mới 2007! Hôm nay là ngày đầu tiên của năm. Sau lưng tôi, VTV3 đang phát trực tiếp chương trình TTVN, các tác giả có sản phẩm lọt vào chung kết không ai nhắc đến phần mềm nguồn mở (PMNM). Sau lưng tôi, 2 năm đã qua nhưng dự án chuyển sang PMNM của công ty vẫn đang dẫm chân tại chỗ. Vậy có lý do gì để dự báo viễn cảnh PMNM ở Việt Nam trong năm 2007 sẽ sáng sủa hơn các năm trước? Liệu có lạc quan quá chăng?

Dự báo năm mới đương nhiên phải lạc quan, tuy nhiên tôi cũng phải dựa trên một số cơ sở. Các cơ sở đó là:

• Sự hiện diện của PMNM đang chứng minh được tính lợi ích: các doanh nghiệp ngày càng quen dần với nền tảng LAMP và các ứng dụng web trên đó, hệ thống email/anti-virus/anti-spam dựa trên PMNM với chi phí thấp, hiệu quả cao. Ứng dụng VoIP/PBX với Asterisk cũng đang bắt đầu được quan tâm. Các phần mềm hữu ích trên Windows được biết đến và sử dụng nhiều hơn như Firefox, Thunderbird, OpenOffice, Stardict, IZArc. Việc này đồng nghĩa với các doanh nghiệp sẽ có tinh thần cởi mở và tự tin hơn khi muốn áp dụng PMNM thay vì dè dặt và hoài nghi.
  
• Áp lực bản quyền: đối tượng bị các cơ quan chức năng sờ gáy kiểm tra bản quyền phần mềm không chỉ còn là các công ty bán máy tính và các đối tượng này sẽ ngày càng được mở rộng. Có vẻ như bóng của "cái búa" xử phạt hành chính đang treo lơ lửng trên đầu các doanh nghiệp.
  
• PMNM đã thân thiện người dùng: hơn hết muốn được chấp nhận rộng rãi, PMNM phải thực sự hữu dụng và thân thiện. Có thể khẳng định, các bản phân phối Linux đã thực sự hướng đến người dùng với các cải thiện đáng kể về giao diện, hỗ trợ phần cứng, dễ dùng và hỗ trợ người dùng tốt. Một minh chứng là sự thành công của Ubuntu khi đứng ở vị trí số một cho Linux desktop. OpenOffice 2.0 cũng là bước tiến đáng kể khi hoàn toàn có thể thay thế (về chức năng) cho MS Office.
  
• Cộng đồng người dùng đông đảo và trưởng thành hơn: thay vì tạo ra các cuộc "đấu võ mồm" trên diễn đàn để khẳng định tính ưu việt của một phần mềm/bản phân phối Linux nào đấy, người dùng đang chọn lựa một cách khôn ngoan hơn: sử dụng những gì có lợi nhất cho mình miễn đúng tinh thần mở.

Điểm yếu duy nhất khiến sự lạc quan về PMNM trong năm 2007 có hơi bị "sứt mẻ" đôi chút chính là sự yếu kém của ngành dịch vụ PMNM. Sự yếu kém này (với những kiểu làm ăn chụp giựt, treo đầu dê bán thịt ... lợn như VKLin.., VietLin.., VietWo.., BTOffi..) có khi bóp chết cơ hội thay vì tận dụng nó. Hãy thử chờ xem!

Happy New Year!